1. Πολιτική Ποιότητας
Σύμφωνα με τον Πρότυπο Κανονισμό Μεταπτυχιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, αποστολή των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) του είναι η προσφορά υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης, που αποσκοπεί στην περαιτέρω προαγωγή της επιστημονικής γνώσης και των τεχνών και στην προώθηση της έρευνας, συνεκτιμώντας τις ανάγκες ανάπτυξης της χώρας. Τα ΠΜΣ έχουν ως αντικείμενο την εμβάθυνση σε γνωστικές περιοχές της επιστήμης, την κατανόηση των ερευνητικών μεθόδων και την προετοιμασία των φοιτητών και φοιτητριών για τη στελέχωση συναφών επαγγελματικών και επιστημονικών χώρων. Επίσης, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας διοργανώνει ΠΜΣ που στοχεύουν: Στην προαγωγή γνώσης και εξειδίκευσης, με κανόνες δεοντολογίας, μέσα σε ένα ελεύθερο ακαδημαϊκό περιβάλλον, παρέχοντας στο υψηλότερο ποιοτικά εκπαιδευτικό επίπεδο και ευρύτατες ευκαιρίες στους φοιτητές και φοιτήτριες, χρήσιμες για την κοινωνία και τον πολιτισμό. Στη διεξαγωγή έρευνας υψηλού επιπέδου, που θα δημοσιεύεται και θα αναγνωρίζεται διεθνώς. Στην εκπαίδευση των φοιτητών και φοιτητριών, ώστε να κατανοήσουν τον τρόπο διεξαγωγής της έρευνας, τις θεωρίες και τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις που σχετίζονται με κάθε περιοχή εξειδίκευσης. Στη διεύρυνση συνεργασιών σε εκπαιδευτικό και ερευνητικό επίπεδο με εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα της ημεδαπής και της αλλοδαπής, με προσφορά ικανού αριθμού προγραμμάτων σε ξένες γλώσσες. Στην προετοιμασία φοιτητών και φοιτητριών ικανών για επιτυχή σταδιοδρομία τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.
Οι ενέργειες της Πολιτικής Διασφάλισης Ποιότητας του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής (Π.Τ.Ε.Α.) για τα ΠΜΣ του, συνάδουν με τις αρχές και το στρατηγικό πλαίσιο λειτουργίας του Π.Θ. και συνιστούν συνεχή και δυναμική διαδικασία, ενώ η Πολιτική Διασφάλισης Ποιότητας του Π.Τ.Ε.Α. αναπτύσσεται και εφαρμόζεται με τη συμμετοχή όλων των μελών του προσωπικού του Τμήματος και του ΠΜΣ. Το Π.Τ.Ε.Α. κατ’ αυτόν τον τρόπο υποστηρίζει την ακαδημαϊκή φυσιογνωμία και τον ακαδημαϊκό και ερευνητικό προσανατολισμό του ΠΜΣ, προωθεί τον σκοπό και το αντικείμενό του, υλοποιεί τους στρατηγικούς του στόχους, υποδεικνύει τα μέσα και τους τρόπους επίτευξής τους και στοχεύει στη διαρκή βελτίωσή του μέσα από την εφαρμογή των ενδεικνυόμενων διαδικασιών ποιότητας. Το Τμήμα και το ΠΜΣ εφαρμόζουν διαδικασίες καταγραφής και εσωτερικής αποτίμησης του έργου του και οι αποφάσεις που λαμβάνονται στηρίζονται σε συστηματικά συλλεγμένα, έγκυρα και αξιόπιστα δεδομένα.
Στόχος του ΠΜΣ είναι να εκπαιδευτούν ειδικοί στη Συμβουλευτική, ικανοί για αποτελεσματική συμβουλευτική παρέμβαση που αποσκοπεί, μεταξύ άλλων: α) Στην καταπολέμηση της σχολικής αποτυχίας και τη στήριξη αφενός των μαθητών με ή χωρίς ειδικές ανάγκες που παρουσιάζουν συναισθηματικές δυσκολίες και προβλήματα συμπεριφοράς, προβλήματα προσαρμογής και μάθησης και αφετέρου των οικογενειών τους και των δασκάλων/καθηγητών τους, β) Στη συμβουλευτική/ ψυχοθεραπευτική στήριξη ατόμων, που παρουσιάζουν ψυχολογικές δυσκολίες και προβλήματα ψυχικής υγείας, καθώς και των ατόμων του περιβάλλοντός τους και γ) Στην αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού και της ανισότητας, καθώς και στην ένταξη των ατόμων με ειδικές ανάγκες, των γυναικών και άλλων ευπαθών και/ή πολιτισμικά μειονοτικών ομάδων στην ελληνική κοινωνία και αγορά εργασίας. Σε αυτή του την προσπάθεια λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη του τα πορίσματα των αξιολογήσεων τόσο από τις εσωτερικές διαδικασίες (π.χ. φοιτητές/τριες), όσο και από τις εξωτερικές (εξωτερική αξιολόγηση) σε συνδυασμό πάντα με τους βασικούς στόχους και προτεραιότητες, όπως αυτές καθορίζονται από την Α.ΔΙ.Π. (νυν ΕΘ.Α.Α.Ε.) σε εθνικό επίπεδο.
Το ΠΜΣ «Συμβουλευτική Ψυχολογία και Συμβουλευτική στην Ειδική Αγωγή, την Εκπαίδευση και την Υγεία» είναι σχεδιασμένο ώστε να παρέχει εξειδικευμένες γνώσεις και να αναπτύσσει κατάλληλες δεξιότητες συμβουλευτικής σε ζητήματα που αφορούν: i) Την Εκπαίδευση γενικά και την Ειδική Αγωγή ειδικότερα, ii) Την Ψυχική Υγεία, την Ψυχολογική Ευεξία και την Εργασία, iii) Τα Άτομα με Αναπηρία ή/και Ειδικές Ανάγκες και iv) Την Πολιτισμική και Πολυπολιτισμική διάσταση της Συμβουλευτικής σε άτομα με Αναπηρίες και σε Άτομα Μειονοτήτων. Το περιεχόμενό του, χωρίς να θέτει υπό διακύβευση το καθαρά επιστημονικό υπόβαθρο των γνώσεων και δεξιοτήτων που παρέχει, διατηρεί ως συνεχές σημείο αναφοράς το εκάστοτε κοινωνικό πλαίσιο αναγκών. Καθώς τόσο οι κοινωνικές ανάγκες, όσο και τα θεσμικά πλαίσια στους παραπάνω χώρους μεταβάλλονται, αντίστοιχα το ΠΜΣ τροποποιείται και αναβαθμίζεται από το σώμα της Συνέλευσης και μετά από εισηγήσεις εσωτερικές (π.χ. της Συντονιστικής Επιτροπής του ΠΜΣ, εσωτερική αξιολόγηση) ή εξωτερικές (π.χ. της ΕΘ.Α.Α.Ε., εξωτερική αξιολόγηση), έτσι ώστε ανά πάσα χρονική περίοδο το προφίλ των φοιτητών/τριών και των αποφοίτων να ανταπεξέρχεται στις εκάστοτε συνθήκες.
1.1 Διαστάσεις και ενέργειες της πολιτικής διασφάλισης ποιότητας
Βασικές διαστάσεις της πολιτικής διασφάλισης της ποιότητας του Τμήματος και του ΠΜΣ αποτελούν: α) η προσφορά σπουδών υψηλής στάθμης, η οποία ανταποκρίνεται πάντα στις σύγχρονες τάσεις -θεωρητικές και πρακτικές- στον τομέα της συμβουλευτικής ψυχολογίας, β) η αφοσίωση στην προώθηση της επιστήμης της καινοτομίας και η μετάδοση της γνώσης κατά τρόπο τεχνικά και επιστημονικά άρτιο, στους κλάδους που υπηρετούν, γ) η βέλτιστη ικανοποίηση των απαιτήσεων των φοιτητών/τριών, αλλά και ευρύτερα των αναγκών της κοινωνίας, δ) η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση ιδεών στο πλαίσιο που ορίζουν το Σύνταγμα, οι Νόμοι του Κράτους και οι συναφείς κανονιστικές ρυθμίσεις και ε) η κοινωνική ευθύνη αναφορικά με το έργο του και τα αποτελέσματά του.
Συνολικά, για την εκπλήρωση του οράματος και της αποστολής του, το Π.Τ.Ε.Α. και το ΠΜΣ οργανώνονται και λειτουργούν με διαδικασίες και πρακτικές που διασφαλίζουν την τήρηση και την προάσπιση κυρίως των παρακάτω αρχών:
- Της ελευθερίας στην έρευνα και τη διδασκαλία.
- Της ερευνητικής και επιστημονικής δεοντολογίας.
- Της ποιότητας της εκπαίδευσης και των υπηρεσιών που παρέχει.
- Της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας στη διαχείριση του προσωπικού, των πόρων και των υποδομών του.
- Της διαφάνειας του συνόλου των δραστηριοτήτων του.
- Της αμεροληψίας κατά την άσκηση του έργου του και τη λήψη αποφάσεων.
- Της αξιοκρατίας στην επιλογή και εξέλιξη του προσωπικού του.
- Της ίσης μεταχείρισης όλων και του σεβασμού κάθε διαφορετικότητας.
1.2 Διαδικασίες πολιτικής διασφάλισης ποιότητας
Ειδικότερα, για την υλοποίηση της πολιτικής ποιότητας, το Π.Τ.Ε.Α. και το ΠΜΣ δεσμεύονται να εφαρμόσουν διαδικασίες οι οποίες θα διασφαλίζουν και θα αποδεικνύουν:
- Την καταλληλόλητα της δομής και της οργάνωσης του Προγράμματος Σπουδών του ΠΜΣ. Στην κατεύθυνση αυτή, δεσμεύονται να σχεδιάζουν, να τροποποιούν και να βελτιώνουν το Πρόγραμμα Σπουδών με διαφανείς διαδικασίες ποιότητας και με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων μερών, ώστε αυτό:
- Να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες επιστημονικές απαιτήσεις και διδακτικές ανάγκες.
- Να επιτυγχάνει μαθησιακά αποτελέσματα, όπως αυτά περιγράφονται στα περιγράμματα μαθημάτων, και να αναπτύσσει προσόντα σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό και το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων Ανώτατης Εκπαίδευσης.
- Την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα του διδακτικού έργου που παρέχεται. Στην κατεύθυνση αυτή, το Π.Τ.Ε.Α. και το ΠΜΣ δεσμεύονται:
- Να επιλέγουν διδακτικό προσωπικό που διαθέτει τα κατάλληλα προσόντα, εφαρμόζοντας τα κριτήρια που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία.
- Να μεριμνούν για την υλοποίηση του έργου των μελών τους σε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον, καθώς και για τη διαρκή βελτίωση των προσόντων τους.
- Να διασφαλίζουν την αξιολόγηση, σε εξαμηνιαία βάση, του διδακτικού έργου από τους φοιτητές/τριες καθώς και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων τους.
- Να αξιοποιούν ευρύ φάσμα διδακτικών μεθόδων και τεχνικών, δίνοντας έμφαση σε σύγχρονες προσεγγίσεις της πανεπιστημιακής διδασκαλίας και στις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας.
- Να φροντίζουν ώστε να ακολουθούνται οι εκάστοτε ενδεικνυόμενες διαδικασίες βελτίωσης του περιεχομένου και του επιπέδου του διδακτικού έργου.
- Να μεριμνούν για την ομαλή υλοποίηση του ωρολογίου προγράμματος των προσφερόμενων μαθημάτων και σεμιναρίων.
- Να εξασφαλίζουν ότι: α) οι διδάσκοντες/κουσες έχουν γνωστοποιήσει τις ώρες συνεργασίας με τους φοιτητές και τις φοιτήτριες, β) υπάρχουν Ακαδημαϊκοί Σύμβουλοι Σπουδών για τους/τις φοιτητές/τριες.
- Να ενθαρρύνουν τη μαθησιακή και ερευνητική αυτονομία κάθε φοιτητή/τριας.
- Να ενδιαφέρονται για την ομαλή πρόοδο και εξέλιξη των φοιτητών/τριών στη διάρκεια των σπουδών τους.
- Να μεριμνούν, ώστε να είναι διαθέσιμοι μαθησιακοί πόροι χρήσιμοι στους/τις φοιτητές/τριες και προσβάσιμοι από αυτούς/ές.
- Να συνεργάζονται με το «Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Στήριξης» (ΚΕ.ΣΥ.ΨΥ.Σ.) φοιτητών/ριών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
- Να συνεργάζονται στενά με την υπηρεσία της ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ (υπηρεσία στήριξης φοιτητών/τριών με αναπηρίες του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας).
- Να επιδιώκουν την ανάπτυξη κλίματος σεβασμού, συνεργασίας, συνεννόησης και συμμετοχικότητας μεταξύ όλων όσων εμπλέκονται στο διδακτικό έργο και να εφαρμόζουν τις ενδεικνυόμενες πρακτικές για την επίλυση των όποιων εμφανιζόμενων προβλημάτων.
- Την ποιότητα και την ποσότητα του ερευνητικού έργου των διδασκόντων και των φοιτητών/τριών. Για τον λόγο αυτό, το Τμήμα και το ΠΜΣ δεσμεύονται:
- Να πραγματοποιούν ετήσια καταγραφή του ερευνητικού έργου των μελών του ΠΜΣ, στο πλαίσιο αυτο-αξιολόγησής τους μέσω των ετήσιων Εσωτερικών Εκθέσεων που θα υποβάλλονται στην ΜΟ.ΔΙ.Π. του ΠΘ.
- Να ενθαρρύνουν και να διευκολύνουν τη συμμετοχή του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια και ερευνητικά προγράμματα.
- Τη διασύνδεση της διδασκαλίας με την έρευνα. Στην κατεύθυνση αυτή δεσμεύονται:
- Να προωθούν δράσεις διάχυσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων που παράγονται από τα μέλη του ΠΜΣ.
- Να επιδιώκουν τη στενότερη σχέση του ΠΜΣ με τους διάφορους χώρους εφαρμογής της συμβουλευτικής του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα, όπως γενικά και ειδικά σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων, νοσοκομεία, κλινικές ή άλλου τύπου θεραπευτικά πλαίσια και κέντρα αποκατάστασης και/ή παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών.
- Να αξιοποιεί τη συνεχή αλληλεπίδραση των μελών του ΠΜΣ με τους χώρους αυτούς, όπου γίνεται η πρακτική άσκηση, μέρος της εποπτείας και της διαδικασίας προσωπικής ανάπτυξης των φοιτητών/τριών του ΠΜΣ, για την προώθηση της καινοτομίας αλλά και την ανατροφοδότηση αναφορικά με την αποτελεσματικότητα ή τα προβλήματα των παρεμβάσεων, προς όφελος και των δύο μερών.
- Την ενημέρωση με κάθε πρόσφορο μέσο για το επίπεδο αναζήτησης των προσόντων που αποκτούν οι απόφοιτοι/ες σε σχέση με την επαγγελματική τους αποκατάσταση και τη διάχυση στους/τις φοιτητές/τριες των απαραίτητων πληροφοριών για την μελλοντική επαγγελματική τους αποκατάσταση, σε κάθε δομή και εργασιακό χώρο που μπορεί να αξιοποιήσει τα προσόντα τους.
- Την ποιότητα των υποστηρικτικών υπηρεσιών για τα μέλη και τους/τις φοιτητές/τριες του ΠΜΣ. Τέτοιες νοούνται για παράδειγμα, οι διοικητικές υπηρεσίες, η πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη και η βιβλιοθήκη του ΠΜΣ, που έχει δημιουργηθεί ειδικά για τους εκπαιδευτικούς στόχους του, είναι εξειδικευμένη σε υλικό Συμβουλευτικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, περιλαμβάνοντας 630 βιβλία και 500 DVDs υποδειγματικών συνεδριών Συμβουλευτικής και λειτουργεί στη γραμματεία του ΠΜΣ.
- Την ανασκόπηση και εσωτερική επιθεώρηση του συστήματος διασφάλισης ποιότητας του διδακτικού και ερευνητικού έργου καθώς και την καλή συνεργασία με τη ΜΟ.ΔΙ.Π. του Ιδρύματος.
Επίσης, στο πλαίσιο των διαδικασιών διασφάλισης και υλοποίησης της πολιτικής ποιότητας, το ΠΜΣ:
- Μεριμνά για την επικαιροποίηση, την ποιότητα και την πληρότητα της ιστοσελίδας του, ώστε αυτή να αποτελεί διαρκή, άμεση και έγκυρη πηγή πληροφόρησης για όσα αφορούν το ΠΜΣ.
- Μεριμνά για την ποιότητα της γραμματειακής και άλλων μορφών υποστήριξης των μελών και των διαδικασιών του, ενημερώνει τη διοίκηση για ελλείψεις στις υλικοτεχνικές υποδομές του και στη λειτουργία των υποστηρικτικών υπηρεσιών και καταθέτει προτάσεις για τη βελτίωσή τους.
- Παρακολουθεί τις δραστηριότητες του Συλλόγου Αποφοίτων του ΠΜΣ και επιδιώκει την ενίσχυση των δεσμών των μελών και του φοιτητικού δυναμικού του με τους/τις αποφοίτους/ες.
- Αναρτά στην ιστοσελίδα του και κοινοποιεί με κάθε πρόσφορο μέσο σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη την εκάστοτε επικαιροποιημένη Πολιτική Διασφάλισης Ποιότητας του ΠΜΣ.
