Αντικείμενο του προγράμματος είναι η εξειδίκευση επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων στη «Συμβουλευτική Ψυχολογία» και τη «Συμβουλευτική». Το ΠΜΣ είναι ένα διττό πρόγραμμα με δύο υποχρεωτικές κατευθύνσεις:
- Συμβουλευτική στην Ψυχική Υγεία/ Ψυχοθεραπεία
- Συμβουλευτική στην Εκπαίδευση/ Σχολική Συμβουλευτική
Σκοπός του προγράμματος είναι η παροχή εξειδικευμένων γνώσεων και η ανάπτυξη κατάλληλων δεξιοτήτων συμβουλευτικής/ ψυχοθεραπείας σε ζητήματα που αφορούν:
- Την Εκπαίδευση γενικότερα και την Ειδική Αγωγή ειδικότερα
- Τη Ψυχική Υγεία, τη Ψυχολογική Ευεξία και την Εργασία
- Τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες
- Την Πολιτισμική και Πολυπολιτισμική διάσταση της Συμβουλευτικής σε άτομα με Αναπηρίες και σε Άτομα Μειονοτήτων
Το συγκεκριμένο μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης στη Συμβουλευτική Ψυχολογία και τη Συμβουλευτική έρχεται να καλύψει ένα πολύ σημαντικό κενό στην Ελληνική πραγματικότητα. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί η διαπιστωμένη πλέον ανάγκη για οργανωμένη παροχή κατάλληλων συμβουλευτικών υπηρεσιών, καθώς επίσης και η ανάγκη για την στελέχωση με εξειδικευμένο προσωπικό σειράς πλαισίων στο χώρο της εκπαίδευσης, της ειδικής αγωγής, της υγείας και της εργασίας, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Μία άλλη σημαντική διαπίστωση είναι ότι πολλοί επιστήμονες στο χώρο της εκπαίδευσης, της υγείας και της ψυχολογίας δεν έχουν, στο πλαίσιο των βασικών σπουδών τους, κατάλληλα ευαισθητοποιηθεί και συνειδητοποιήσει το συμβουλευτικό τους ρόλο και την ποιότητα που αυτός προσδίδει στο λειτούργημά τους, αλλά και όταν έχουν αυτή τη συνειδητοποίηση συχνά υστερούν σημαντικά σε γνώσεις για να ανταποκριθούν ουσιαστικά και αποτελεσματικά σε αυτόν το ρόλο. Συνεπώς το ΠΜΣ προσφέρει τη δυνατότητα σε επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων να αποκτήσουν τις κατάλληλες επιστημονικές γνώσεις και δεξιότητες συμβουλευτικής, τόσο σε θεωρητικό και ερευνητικό όσο και σε εφαρμοσμένο και πρακτικό επίπεδο, ώστε να ανταποκριθούν επιτυχώς στις ανάγκες της σύγχρονης Ελληνικής κοινωνίας σε παροχή συμβουλευτικού έργου.
Στόχος του ΠΜΣ είναι να εκπαιδευτούν ειδικοί στη Συμβουλευτική, ικανοί για αποτελεσματική συμβουλευτική παρέμβαση που αποσκοπεί, μεταξύ άλλων:
- Στην καταπολέμηση της σχολικής αποτυχίας και τη στήριξη αφενός των μαθητών με ή χωρίς ειδικές ανάγκες που παρουσιάζουν συναισθηματικές δυσκολίες και προβλήματα συμπεριφοράς, προσαρμογής και μάθησης και αφετέρου των οικογενειών τους και των δασκάλων/καθηγητών τους,
- Στη συμβουλευτική στήριξη ατόμων, που παρουσιάζουν ψυχολογικές δυσκολίες και προβλήματα ψυχικής υγείας, καθώς και των ατόμων του περιβάλλοντός τους και
- Στην αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού και της ανισότητας καθώς και στην ένταξη των ατόμων με ειδικές ανάγκες, των γυναικών και άλλων ευπαθών και/ή πολιτισμικά μειονοτικών ομάδων στην Ελληνική κοινωνία και αγορά εργασίας.
Όσον αφορά την εκπαίδευση, το ΠΜΣ εστιάζεται στο συμβουλευτικό ρόλο του εκπαιδευτικού και του ειδικού παιδαγωγού, δίνοντας έμφαση σε ιδιαίτερα σημαντικές πτυχές της εκπαίδευσης που συχνά παραμελούνται. Στόχος είναι οι απόφοιτοι του ΠΜΣ, ως ειδικοί στη Συμβουλευτική, να μπορούν να απευθυνθούν στο χώρο της εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων και να κατανοηθεί, μεταξύ άλλων, ότι η εκπαίδευση και ο ρόλος του δασκάλου για να είναι αποτελεσματικός δεν μπορεί να γίνεται αντιληπτός και να περιορίζεται στη μετάδοση γνώσεων. Η στήριξη που δέχεται ο μαθητής από τον εκπαιδευτικό και η ποιότητα της σχέσης που ο εκπαιδευτικός μπορεί να καλλιεργήσει με τους μαθητές του, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για παιδιά και εφήβους με ειδικές ανάγκες ή που ανήκουν σε μειονότητες, είναι εξαιρετικά σημαντικές, αφενός για την ψυχική τους ισορροπία και την υγιή ανάπτυξη της προσωπικότητας τους (μία ουσιαστική πλευρά του ρόλου του εκπαιδευτικού) και αφετέρου γιατί αποτελούν ένα ισχυρότατο (και συχνά το μόνο) κίνητρο μάθησης.
Σε σχέση με την ψυχολογική ευεξία και υγεία καθώς και την εργασία, στόχος είναι οι απόφοιτοι του ΠΜΣ, ως ειδικοί στη Συμβουλευτική, να είναι σε θέση να στελεχώσουν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε νοσοκομεία, κλινικές, κέντρα υγείας και άλλου τύπου θεραπευτικά πλαίσια και κέντρα αποκατάστασης, αλλά και σε οργανισμούς, επιχειρήσεις και άλλους φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Ειδικά όσον αφορά την ψυχική υγεία, αλλά και τις ψυχολογικές δυσκολίες/προβλήματα που δευτερογενώς συνοδεύουν τα οργανικά προβλήματα, στόχος είναι, μεταξύ άλλων, η ανάπτυξη του συμβουλευτικού ρόλου επιστημόνων και επαγγελματιών που βρίσκονται σε αυτόν το χώρο (ψυχολόγων, ψυχιάτρων, γιατρών, νοσηλευτών, θεραπευτών…), που εκτός από το συνηθισμένο παραδοσιακά έργο τους, είναι ικανοί και για κατάλληλη συμβουλευτική παρέμβαση, γεγονός που θα ολοκληρώσει την αποστολή τους και θα μεγιστοποιήσει την αποτελεσματικότητά τους.
Τέλος, σε συνδυασμό με τα παραπάνω, στόχος του ΠΜΣ είναι να προετοιμάσει ειδικούς στη Συμβουλευτική άριστα καταρτισμένους επιστημονικά, πολιτισμικά και πολυπολιτισμικά ευαισθητοποιημένους, ικανούς να προωθήσουν και να συνδέσουν τη θεωρία, την έρευνα και την πρακτική εφαρμογή στη Συμβουλευτική, με έμφαση στον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση κατάλληλων συμβουλευτικών προσεγγίσεων και παρεμβάσεων σε διάφορα πλαίσια και πληθυσμούς.
Η επίτευξη των παραπάνω στόχων αποτελεί μια δύσκολη, πολύπλευρη και πολύπλοκη διαδικασία. Για το λόγο αυτό, η εκπαίδευση των φοιτητών είναι ιδιαίτερα απαιτητική και γίνεται ταυτόχρονα σε πέντε διαφορετικά επίπεδα (βιωματικό, θεωρητικό, εργαστηριακό, ερευνητικό, πρακτικό), στα οποία και δίνεται ιδιαίτερο βάρος καθ’ όλη τη διάρκεια των δύο ετών του Προγράμματος:
α) Βιωματικό επίπεδο: Σαράντα ώρες (ένα περίπου έτος: 1 ώρα/εβδομάδα) «Ατομικής Συμβουλευτικής» προσωπικά για τον κάθε φοιτητή/τρια και εξήντα ώρες (ένα περίπου έτος: 1,5 ώρα/εβδομάδα) «Ομαδικής Συμβουλευτικής»
β) Θεωρητικό επίπεδο: Δέκα θεωρητικά μαθήματα στο χώρο της «Συμβουλευτικής»
γ) Εργαστηριακό επίπεδο: Τρία εργαστηριακά μαθήματα «Τεχνικών Συμβουλευτικής Παρέμβασης» και σειρά εντατικών εξειδικευμένων «Σεμιναρίων Συμβουλευτικής» εφαρμοσμένου-εργαστηριακού χαρακτήρα
δ) Ερευνητικό επίπεδο: Δύο μαθήματα στις «Ποσοτικές και Ποιοτικές Μεθόδους Έρευνας» και «Διπλωματική Εργασία»
ε) Πρακτικό επίπεδο: Χίλιες εκατό (1100) ώρες «Πρακτικής Άσκησης» με εκατόν δέκα (110) ώρες «Ατομικής και Ομαδικής Εποπτείας» ή -στην περίπτωση μη εκπόνησης διπλωματικής εργασίας- χίλιες πεντακόσιες (1500) ώρες «Πρακτικής Άσκησης» με εκατό είκοσι (120) ώρες «Ατομικής και Ομαδικής Εποπτείας»